9 en 10 september

Open Monumenten en een bijzonder herdenkingsboek

Met dank aan Maarten Bos —

Op 9 en 10 september is het weer Open Monumentenweekend in Zeist. Allerlei interessante locaties zijn dan speciaal open voor u. Zo ook het oude bedrijfsgebouw van Gerritsen & Van Kempen (later Van Kempen & Begeer) aan de Karpervijver in Zeist. Voor deze gelegenheid is in dit voormalige kantoor een expositie van de ZilverKamer Zeist ingericht met een aantal zeer bijzondere objecten. Bestuurslid Cor Krüter vertelt erover.

‘De ZilverKamer probeert de herinnering levend te houden aan de voormalige bestekindustrie in Zeist. De stichting doet dat onder meer door mobiele exposties over deze bedrijfstak in te richten. Op dit moment is er bijvoorbeeld een tentoonstelling over 100 jaar Sola in het gemeentehuis van Zeist. Die expositie loopt nog tot 21 september. Sola is de enige van de oorspronkelijk drie bestekfabrieken die nu nog, in afgeslankte vorm, bestaat. Een van de twee andere productiebedrijven was Gerritsen & Van Kempen aan de Karpervijver. In haar gebouw is nu de bouwonderneming Wessels gevestigd maar die heeft speciaal voor het Open Monumentenweekend de deuren opengezet voor de ZilverKamer en natuurlijk voor u om te komen kijken waar het begon in 1904. En laat onze stichting juist nu een aantal bijzondere objecten te tonen hebben!’

‘Ik vertel je er meer over. Heel onlangs kwamen we in het bezit van een zogenaamd Huldeblijk voor J.A. (Albert) Gerritsen uit 1932. Het herinneringsalbum werd als unica gemaakt met een leren stofomslag, een omslag van perkament edelstenen vervat in een zilveren zetting. Heel bijzonder. Het is samengesteld ter gelegenheid van het 40- jarig jubileum van J.A.A. Gerritsen die de grondlegger was van de in Zeist oudste bestekfabriek Gerritsen & Van Kempen (in 1904 kwam Gerritsen naar de Karpervijver. De opening van het nieuwe kantoorgebouw was op vrijdag 19 februari 1932. Alleen het kantoor staat er nog. De productieruimtes zijn afgebroken). In het boek zitten allerlei foto’s met begeleidende teksten die een doorbraak betekenen in onze kennis over de bestekindustrie in Zeist. Tal van vragen die we hadden worden met de ontdekking van dit prachtige boek voor ons beantwoord. En juist dit album stellen wij onder andere ten toon in het oude bedrijfsgebouw. Het weegt 6,5 kilo en de bezoekers krijgen ter plekke toelichting bij het boek.’

‘In het weekend is er nog meer te beleven voor de bezoeker. Wij laten topstukken zien van Van Kempen & Begeer (zo heette Gerritsen & Van Kempen dus later).

We spelen muziek bij de ingang en er wordt een door de ZilverKamer vervaardigde film vertoond. Het gebouw, de objecten en het boek zijn op zowel zaterdag als zondag te bezichtigen van 11 tot 16 uur en de slimme bezoeker kan na een bezoek aan de Karpervijver nog even onze tentoonstelling in het gemeentehuis aandoen. Tussen 14.00 en 16.00 uur kun je in de Publiekshal genieten van de schitterende tentoonstelling over de zilverfabriek Sola. Vrijwilligers van de ZilverKamer zijn aanwezig voor al je vragen.’

Zeister Zilver voor Drie Vorstinnen

‘De ZilverKamer beheert een website - www.zilverkamerzeist.nl - waar het publiek werkelijk alles over de zilverindustrie kan vinden. We hebben ook een gratis nieuwsbrief. En we hebben steeds wisselende exposities. Naar een daarvan wil ik alvast vooruitblikken. Van 7 november 2023 tot 29 januari 2024 hebben we in Slot Zeist de tentoonstelling “Zeister Zilver voor Drie Vorstinnen”. Op die expositie met topstukken (van onder andere de Koninklijke Verzamelingen, Paleis Het Loo, Zilver Museum Schoonhoven) die de Zeister zilverindustrie vervaardigde voor Wilhelmina, Juliana en Beatrix. Je kunt er bijvoorbeeld de Beatrix-herinneringsbeker uit 1938 zien en ook een prachtige juwelendoos en het gouden theeservies uit 1937. We gaan er ook nog een aantal dingen omheen organiseren. Het wordt zeer bijzonder. Zet het alvast in je agenda.’

Tot slot nog een belangwekkende uitspraak: ‘Je kunt geruststellen dat Zeist zo groot is geworden door de vestiging van de bestekindustrie door J.A.A. Gerritsen’.

We zien u graag op 9 en 10 september tijdens de Open Monumentendagen op de Karpervijver 17 in Zeist of op zaterdag tussen 14.00 en 16.00 uur in de Publiekshal van het gemeentehuis. Stap er gerust binnen. De toegang is gratis.

Voor meer informatie: www.zilverkamerzeist.nl - of stuur een e-mail naar info@zilverkamerzeist.nl

Programmaboekje Open Monumentendagen in Zeist en omgeving

kunt u hier bekijken.

Stichting De ZilverKamer

Zaterdag 9 september en zondag 10 september
Openingstijd van 11.00 tot 16.00 uur
Zilverfabriek Gerritsen & Van Kempen (Karpervijver), nu kantoorpand van Wessels

Stichting De ZilverKamer

Zaterdag 9 september
Openingstijd van 14.00 tot 16.00 uur
Gemeentehuis, expositie ‘100 jaar Sola’

‍

Vijf nieuwe artikelen

Pronkstukjes uit oma's tijd

Uit de eigen collectie

In de Sola-folder — Een verrassende kollektie - zoals zo vaak bij reclamemateriaal is deze folder niet gedateerd, maar aan de hand van ‘Sola, al 60 jaar een begrip’ te dateren eerste helft 80’er jaren - staat onder het kopje ‘Pronkstukjes uit oma’s tijd’ een fraaie serie theelepeltjes afgebeeld. In een periode waar grote vraag naar antiek, vintage en brocante bestond, trok ‘uit oma’s tijd’ de aandacht. Dit kleine schepwerk was echter al eerder op de markt. In 1971 wordt er door enkele detailhandelszaken mee geadverteerd in de kranten.

Het zijn lepeltjes in zes verschillende stijlen: Louis Quinze, Jugendstil, Hanekam, Renaissance, Biedermeier en Empire. In de bovenstaande reclame worden ze aangeprezen als stijllepeltjes. Ze waren immers met de originele stijlkenmerken uitgevoerd.

Het kleurrijke Sola Bistro bestek

Uit de eigen collectie

Niet alleen hippe vogels zijn enthousiast over de fonkelende kleuren oranje, groen, donkerbruin of geel. Sola Bistro-bestek blijkt op alle tafels thuis! Oersterk, levenslang gegarandeerd en verrukkelijk laag geprijsd. Sierlijk en solide vakwerk van Sola.

Samenwerking Gero en Plateelbakkerij

Uit het boek ‘ Gero, zilver voor het volk’

In het begin van de jaren dertig was er een kortdurend samenwerking tussen de Gerofabriek te Zeist en Plateelbakkerij Zuid-Holland te Gouda. Goudse vazen, schalen, kandelaars, asbakken, flessen en dergelijke werden met Gero-tin gedecoreerd. De samenwerking met de Plateelbakkerij Zuid-Holland neemt een aparte plaats binnen het Gero-assortiment in.

Over deze samenwerking en over de producten die hieruit zijn voortgekomen, is weinig bekend. Een belangrijke informatiebron zijn drie prijscatalogi uitgegeven door de Gerofabriek waarin uiteindelijk ongeveer tachtig verschillend gedecoreerde modellen zijn opgenomen. Een tweede waardevolle bron is een particuliere verzameling van Zuid-Holland-voorwerpen met Gero-tin.

Historische edelsmeedtechnieken

Gereedschappen voor zilverbewerking

Stichting De ZilverKamer Zeist is in het bezit van diverse collecties gereedschap van zilversmeden die werkzaam waren in de Zeister zilverindustrie. In dit artikel wordt het gebruik van het gereedschap voor het ambacht van zilver- of goudsmid nader uitgelegd.

De Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers (‘Encyclopedie of beargumenteerd woordenboek van de wetenschappen, kunsten en beroepen’) is een achttiende-eeuwse encyclopedie. De eerste 28 delen zijn in Frankrijk gepubliceerd tussen 1751 en 1772. Het werk was een intellectuele en artistieke onderneming die het boegbeeld werd van de Verlichting in Frankrijk. Naar de redacteuren Denis Diderot en Jean le Rond d’Alembert wordt dit werk ook wel aangeduid als de ‘Encyclopedie van Diderot en d’Alembert ’. De verlichte medewerkers die ze rond zich verzamelden, worden de Encyclopedisten genoemd. Hun werk werd in katholiek Europa en in Rusland verboden, maar kende niettemin grote verspreiding en weerklank.

Plaquettes op rookwarendozen van G&VK

Uit de eigen collectie

In dit artikel het verhaal over de zilveren plaquettes in hoog reliëf naar vijf 17e-eeuwse schilderijen op de houten sigaren- en sigarettendozen van de Koninklijke Gerritsen & Van Kempen. Onze aandacht voor deze fraaie versiering van deze dozen werd gewekt door de schenking van een dergelijk sigarendoos in februari 2023 aan de Stichting De ZilverKamer Zeist met de voorstelling van De Nachtwacht naar Rembrandt.

De stichting bezit al sinds 2015 een sigarendoos met een voorstelling van een herbergscène naar een schilderij van David Teniers de Jonge (1610-1690). De fraaie doos hee al op meerdere exposities van de stichting gestaan. Dat de doos in een serie paste, werd pas door de schenking uit 2023 duidelijk.

Imitatie-Antiek, Zilveren Werken No. 3

Uit de eigen collectie

Een van de catalogi van Gerritsen & Van Kempen waarin duidelijk te zien is wat voor variatie in producten er gemaakt werd in Zeist.

Hagerty, Brasso en HG

Zilverpoetsmiddelen

Extra aandacht voor Hagerty. De informatie op de site is vernieuwd.
Tijdens de Open Monumentendagen zijn de middelen van Hagerty te zien.

Hagerty is met ruim 125 jaar ervaring dé specialist op het gebied van zilverreiniging en beschikt over een uitgebreid assortiment aan hoogwaardige reinigings- en onderhoudsmiddelen die veilig te gebruiken zijn door zowel professionals als consumenten.

‍

Vrienden, wij zoeken vrienden

Stichting De ZilverKamer Zeist

Voor een kleine stichting als De ZilverKamer Zeist zonder donateurs zijn de kosten best hoog. U kunt de stichting steunen door een financiële schenking of in de vorm van zilveren of verzilverde voorwerpen. Documentatie van en over de zilverindustrie in Zeist is ook zeer welkom.

Een kleine moeite een groots gebaar — Rabobank NL34 RABO 0309 9885 51

De ZilverKamer is een Anbi-instelling, u kunt gebruikmaken van de desbetreffende regeling. Zie daarvoor op de site van de stichting: www.zilverkamerzeist.nl/contact.html.

Voor schenkingen in welke vorm dan ook kunt u contact opnemen met Stichting De ZilverKamer Zeist: vriend@zilverkamerzeist.nl

Om het makkelijker te maken

Klik hier voor een betaalverzoek voor Donatie 2023. Hiermee kunt u doneren om de site en de nieuwsbrief van Stichting De ZilverKamer Zeist in de lucht te houden.

U kunt via elke bank in Nederland betalen. Alvast veel dank!

‍