De kan van SOLA-tin

Uit de eigen collectie

R.P.M. Rhoen

De kan van SOLA-tin - voor twee euro gekocht in de kringloopwinkel -  grootste hoogte 110 millimeter, grootste diameter 95 millimeter, diameter standring 50 millimeter. Collectie Stichting De Zilver-Kamer.

Dankzij haar site - www.zilverkamerzeist.nl - nieuwsbrief en de digitale publicaties heeft Stichting De Zilver-Kamer in de laatste jaren een zekere mate van landelijke bekendheid verworven. Met een voor haar verrassend resultaat.

Stichting De Zilver-Kamer plaatste in januari 2020 op haar website een publicatie over de tinnegieterijen in Zeist vanaf midden achttiende eeuw met de titel ‘Het silver der kleijne luijden’. Achttien tinnegieterijen worden daarin beschreven.

Een van die achttien tinnegieterijen is de Zeister Tin Industrie (Z.T.I.). Van 1932 tot 1964 een gerenommeerd Zeister bedrijf op ambachtelijk gebied. Met ingang van 2 september 1963 werd het bedrijf met recht op de handelsnaam verkocht aan de Nederlandse Metaalwarenfabriek M.J. Gerritsen (Sola-fabriek) N.V., die het bedrijf voortzette als filiaal van haar te Zeist aan de Van Reenenweg 155-157 gevestigde hoofdzaak.

Binnen vier maanden werd het bedrijf doorverkocht aan N.V. Koninklijke Metaalwarenfabriek voorheen J.N. Daalderop en Zonen in Tiel.

In de zoektocht naar producten van de Zeister tinnegieterijen voor die publicatie werden geen producten gevonden die gestempeld waren met SOLA. Bij navraag bestond er zelfs verbazing over het feit dat SOLA kortstondig eigenaresse van een tinnegieterij was geweest.

In het nieuws komen weleens berichten over kunstvoorwerpen of cultuur-historische objecten die goedkoop in een kringloopwinkel, op een rommelmarkt of in een antiek- en brocantezaak gekocht zijn en heel bijzonder of kostbaar blijken te zijn. Bijvoorbeeld in het tv-programma Tussen Kunst & Kitsch of het programma De Utrechtse Schatkamer van de regionale zender.
Een dergelijk nieuwsbericht past bij de vondst van één van onze lezers van de nieuwsbrief van een tinnen kan gestempeld SOLA in de lokale kringloopwinkel.

Erik Rijper verzamelt breed, met een focus op GERO-objecten, maar kijkt met een schuin oog (net als de meeste verzamelaars) natuurlijk altijd ook naar objecten die herkenning teweegbrengen en wellicht een aanvulling op de basiscollectie zouden kunnen zijn.

Ik liep op een zaterdag de lokale kringloop binnen, waar ik sinds de Coronapandemie en het daarmee gepaard gaande thuiswerkdevies best wel vaak te vinden ben tijdens mijn lunchpauzes.

Hoewel ik niet meer in “tinnen kannetjes” doe, viel mij gelijk wel een klein schenkkannetje op. Als verzamelaar heb je op een gegeven moment op afstand al een goed oog voor kwalitatief hoogwaardig metaalwerk. Gewicht, materiaaldikte en patina verraden vaak in één oogopslag al dat je te maken hebt met een goed product. En natuurlijk draai je potjes en vazen altijd gelijk om om te kijken wat de bodem vermeldt.’

Het SOLA-stempeltje op de onderkant van de bodem.

Hij trof daar een SOLA-stempeltje aan, wat hem gelijk even deed fronzen. Hoewel hij geen SOLA-objecten verzamelt, had hij in al die jaren naar zijn weten ook nooit een tinnen object van SOLA gezien. Het kannetje werd terug gezet tussen de overige spullen, maar thuis gekomen liet het hem toch niet los.

Ik ken De Zilver-Kamer al wat langer, gewoon online, en ontvang ook de zeer lezenswaardige nieuwsbrief. De lijvige publicatie over de Zeister tinnegieterijen “Het silver der kleijne luijden” had ik ook al meerdere keren geraadpleegd, maar ik vond er dus niets over SOLA in relatie tot tin. Ook flink googlen leverde tot mijn verbazing geen hits op. SOLA in combinatie met tin leek gewoon helemaal niet te bestaan. Ik heb daarop gelijk een mail gestuurd naar De Zilver-Kamer.
Misschien wist men in Zeist toch meer dan wat beschreven stond. Helaas niet.


Vanuit Zeist ontving hij een enthousiaste reactie dat dit toch wel een unieke vondst betrof. Dat deed hem gelijk besluiten op maandag snel terug te gaan naar de kringloopwinkel. De kan stond er gelukkig nog en voor € 2,– kon hij hem meenemen.

Ik had gelijk met de gedachte om de tinnen kan te schenken aan de Zeister Zilver-Kamer. Als SOLA-object past het niet in mijn collectie en als het echt zo bijzonder is, dan maak ik juist De Zilver-Kamer daar waarschijnlijk extra blij mee.

Enkele weken later was Erik in de buurt van Zeist en koppelde een ontmoeting met Pierre Rhoen gelijk aan de overhandiging van de unieke tinnen SOLA-object.